ΠΦΥ -Εκπαίδευση > Συζητήσεις πάνω σε ιατρικά θέματα

Φαρμακολογική θεραπεία που προλαμβάνει υποτροπή στον αλκοολισμό;

(1/3) > >>

Argirios Argiriou:
Του Αργύρη Αργυρίου,                                                                                                                               
Γενικού Ιατρού, Καβάλα. Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Παρόλη την πολυφαρμακία που έχουμε στην Ελλάδα, μας λείπουν φάρμακα που υπάρχουν σε άλλες χώρες.
Τέτοια φάρμακα είναι π.χ. σκευάσματα που σε συνδυασμό με  ψυχολογική υποστήριξη προλαμβάνουν την υποτροπή στον αλκοολισμό. Στην Σουηδία κυκλοφορούν τρία τέτοια φάρμακα: Το akamprosat των 333 mg της Merck με την εμπορική ονομασία Campral. Το Disulfiram των 200 mg  και των 400 mg  της Actavis με την εμπορική ονομασία Antabus και τέλος το naltrexone των 50 mg της Vitaflo με την εμπορική ονομασία Naltrexon Vitaflo.

Χάρηκα λοιπόν που διάβασα πρόσφατα ένα άρθρο (1) στην δεκαπενθήμερη Ιατρική επιθεώρηση της Νορβηγίας (Tidsskrift for Den norske legeforening) που περιγράφει ότι υπάρχουν ενδείξεις πως ένα φάρμακο που είναι GABAβ αγωνιστής στο νευρικό μας σύστημα, και κυκλοφορεί και στην Ελλάδα ως μυοχαλαρωτικό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί, και αυτό, για την πρόληψη υποτροπών του αλκοολισμού. Πρόκειται για την Βακλοφαίνη  που κυκλοφορεί από την KLEVA με το εμπορικό όνομα Miorel (10 mg x 50) και που κοστίζει σήμερα (30/12/2011) 4 ευρώ. Στο Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος  το Miorel 10 mg φαίνεται να κυκλοφορεί και σε συσκευασία των 100 δισκίων αλλά οι φαρμακοποιοί στην Καβάλα τουλάχιστον, δεν το έχουν. Η Βακλοφαίνη στην Ελλάδα κυκλοφορεί επίσης σαν Tabl. Vioridon 10 mg x 50 από την Viofar και το κουτί κοστίζει 2,96 Ευρώ. Τέλος η Βακλοφαίνη σε ενέσιμη μορφή υπάρχει και σαν Amp. Lioresal 1 x 5 ml x 10 mg και 1 x 20 ml x 10 mg από τον ΙΦΕΤ.

Η  λειτουργία των GABAβ υποδοχέων δεν είναι ξεκάθαρη, αλλά όταν διεγείρονται φαίνεται να έχουν μια ανασταλτική δράση στην μεταβίβαση μονοσυναπτικών και πολυσυναπτικών αντανακλαστικών (2 ). Όπως αναφέρθηκε παραπάνω η βακλοφαίνη είναι ανταγωνιστής των GABAβ υποδοχέων ενώ οι βενζοδιαζεπίνες, όπως και το αλκοόλ, δρούνε σαν αγωνιστές στους GABAα υποδοχείς που και αυτοί έχουν παρόμοια ανασταλτική δράση με τους GABAβ (1)(3).

Η δοσολογία βέβαια για την πρόληψη υποτροπής στον αλκοολισμό, είναι κάπως άβολη σε σχέση με τα mg που κυκλοφορεί το δισκίο του φάρμακου αυτού στην Ελλάδα. Στην βιβλιογραφία προτείνουν δόσεις από το στόμα  30 mg/24ωρο έως και 270 mg/24ωρο. 270 mg/24ωρο σημαίνει ότι ο ασθενής θα παίρνει 27 δισκία Miorel ή Vioridon την ημέρα, πράγμα που είναι ίσως κάπως δύσκολο να πείσουμε έναν ασθενή να το κάνει.. Ευτυχώς πάντως που και οι περισσότερες βιβλιογραφικές αναφορές ( 11, 12) αναφέρονται σε  μικρότερες δόσεις π.χ. σε Tabl. Miorel  ή Vioridon 10 mg με δοσολογία 1 x 3 παράλληλα φυσικά και με ψυχολογική υποστήριξη. Για λόγους καλής ανοχής  είναι καλύτερα να ξεκινήσουμε την θεραπεία με Tabl. Miorel/Vioridon 10 mg x1 και να αυξάνουμε με 10 mg/24ωρο κάθε τρεις ημέρες (2) ως ότου φτάσουμε στην τελική δόση ( Tabl. Miorel/Vioridon 10 mg 1x3) την οποία όμως μπορούμε και να αυξομειώσουμε αν χρειαστεί.  Όσον αφορά την υψηλή δόση 270 mg βακλοφαίνης/24ωρο αυτή βασίζεται κυρίως στο αυτοβιογραφικό βιβλίο “The end of my addiction” (6) του Γαλλοαμερικανού Ιατρού Olivier Ameisen ο οποίος υπήρξε και ο ίδιος αλκοολικός και πάλεψε μάταια για χρόνια να απαλλαγεί από τον αλκοολισμό του, κάποιες φορές με την βοήθεια προγραμμάτων των Ανώνυμων Αλκοολικών, και άλλες φορές με τα φάρμακα naltrexon, akamprostat ή disulfiram αλλά πάντα έπεφτε σε υποτροπές. Όταν όμως  δοκίμασε να πάρει υψηλή δόση βακλοφαίνης (270 mg/24ωρο) τότε περιγράφει ότι του έφυγε κάθε διάθεση για αλκοόλ.

Για την ακρίβεια ο Ameisen ξεκίνησε να παίρνει 30 mg/24ωρο (10 mg τρεις φορές το 24ωρο) και ανέβαζε την δόση με 20 mg ανά 3 ημέρες αλλά έπαιρνε όταν χρειαζόταν (όταν δηλαδή είχε όρεξη για αλκοόλ ή πολύ άγχος) και επιπλέον 20-40 mg. Έτσι μέσα σε 5 εβδομάδες έφτασε να παίρνει μέχρι και 270 mg/24ωρο ( 3,6 mg/kg) και αυτό τον βοήθησε να μην έχει και ανησυχία η οποία ανησυχία σχετιζόταν και με την κατάχρησή του, του αλκοόλ. Λόγω όμως του ότι σε αυτή την δόση των 270 mg/24ωρο είχε σαν παρενέργεια την πολύ υπνηλία, κατέβηκε στα 120 mg/24ωρο και συνέχισε έτσι με αυτή την δόση για εννιά μήνες οπότε και έγραψε αυτό το βιβλίο. Από την μελέτη της βιβλιογραφίας ο Ameisen είχε καταλήξει ότι θα μπορούσε να φτάσει έως και τα 300 mg/24ωρο (4 mg/kg).  Ο Ameisen μοίραζε τις παραπάνω ποσότητες σε 3 δόσεις την ημέρα αλλά επειδή η επιθυμία για αλκοόλ άλλαζε συνήθως ανάλογα με την ώρα της ημέρας η δόσεις δεν ήταν ισόποσες. Έτσι, επειδή είχε μεγαλύτερη επιθυμία για αλκοόλ τα απογεύματα και τα βράδια, είχε φτάσει π.χ. την 31η μέρα από την έναρξη της θεραπείας και έπαιρνε το πρωί 50 mg, το απόγευμα 90 mg και το βράδυ 90 mg συν 20 – 40 mg επιπλέον δόση σε περίπτωση που είχε, παρόλα αυτά, επιθυμία για αλκοόλ. Το μεγάλο πλεονέκτημα με την Βακλοφένη, σύμφωνα με τον Ameisen, είναι ότι του εξαφανίζει την διάθεση για αλκοόλ (6) (7).

Εκτός από την περίπτωση του Olivier Ameisen (6 ) και (7) υπάρχει και μια άλλη μελέτη (4) στην οποία αναφέρονται οι περιπτώσεις δύο άλλων  αλκοολικών που τους έφυγε κάθε διάθεση  για αλκοόλ, με υψηλές δόσεις βακλοφαίνης, δηλαδή 140 – 270 mg/24ωρο.

Υπάρχουν όμως και ενδείξεις από πειράματα σε ποντίκια ότι η Βακλοφένη μπορεί να βοηθήσει και σε περιπτώσεις κατάχρησης ναρκωτικών ουσιών όπως η ηρωίνη / οπιοειδή (16) η αμφεταμίνη (17) και η νικοτίνη (18).

Η βακλοφαίνη είναι δοκιμασμένο φάρμακο (κυκλοφορεί από το 1972), και δεν έχει ιδιαίτερα σοβαρές παρενέργειες. Αναφέρονται πάντως ως παρενέργειες συμπτώματα που θυμίζουν μέθη, αλλά και τάση στερητικού συνδρόμου όταν προσπαθεί ο ασθενής να σταματήσει ξαφνικά μακροχρόνια θεραπεία με βακλοφαίνη. Επίσης σχετικά συνηθισμένες παρενέργειες είναι η κούραση, η ελαφριά πτώση της αρτηριακής πίεσης και η ζάλη. Έχουν περιγραφεί επίσης κατάθλιψη, ευφορία, σύγχυση αλλά και ψευδαισθήσεις. Υπάρχει ακόμη, κάπως αυξημένος κίνδυνος για σπασμούς για αυτό και την αποφεύγουμε σε ανθρώπους που έχουν τάση για σπασμούς π.χ. στους αλκοολικούς που είναι στη φάση τού οξέως στερητικού συνδρόμου (το οποίο όμως εξαφανίζεται έτσι και αλλιώς μέσα σε λίγες ημέρες ή το πολύ μέσα σε λίγες εβδομάδες). Τέλος, ο συνδυασμός αλκοόλ και βακλοφαίνης αυξάνει την κατασταλτική/ηρεμιστική ιδιότητα των δύο (1) (2).
Η βακλοφαίνη πάντως θεωρείται σχετικά ασφαλές φάρμακο για χορήγηση σε άτομα εξαρτημένα από το αλκοόλ και μπορούν να την χρησιμοποιούν ακόμη και ασθενείς με κίρρωση του ήπατος.  (1) (12).

Βιβλιογραφία:

1.   A Helland   J G Bramness, Baklofen ved alkoholavhengighet,   Nr. 21 – 1. november 2011, Tidsskr Nor Legeforen 2011; 131:2132-3,   Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

2.   FASS του 2011 (Αντίστοιχο του Εθνικού Συνταγολογίου στην Σουηδία), στο κεφάλαιο το σχετικό με την βακλοφαίνη, Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
 
3. Martin Davies The role of GABAA receptors in mediating the effects of alcohol in the central nervous system J Psychiatry Neurosci. 2003 July; 28(4): 263–274. Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

4.
Leggio L, Garbutt JC, Addolorato G. Effectiveness and safety of baclofen in the treatment of alcohol dependent patients. CNS Neurol Disord Drug Targets 2010; 9: 33 - 44. [PubMed]

5.
Mørland J. Biologiske virkningsmekanismer og noen kliniske effekter av alkohol. Tidsskr Nor Lægeforen 2003; 123: 180-4. [PubMed]

6.
Ameisen O. The end of my addiction. Loughton (UK): Piatkus, 2009.
7.
Ameisen O. Complete and prolonged suppression of symptoms and consequences of alcohol-dependence using high-dose baclofen: a self-case report of a physician. Alcohol Alcohol 2005; 40: 147 - 50. [PubMed] [CrossRef]

8.
Liu J, Wang L. Baclofen for alcohol withdrawal. Cochrane Database Syst Rev 2011; nr. 1: CD008502. [PubMed]

9.
Helland A, Skjøtskift S. Medikamentell behandling av alkoholabstinens. Tidsskr Nor Legeforen 2008; 128: 1182-4. [PubMed]

10.
Addolorato G, Leggio L, Abenavoli L et al. Baclofen in the treatment of alcohol withdrawal syndrome: a comparative study vs diazepam. Am J Med 2006; 119: 276 e13 - 8.
11.
Addolorato G, Caputo F, Capristo E et al. Baclofen efficacy in reducing alcohol craving and intake: a preliminary double-blind randomized controlled study. Alcohol Alcohol 2002; 37: 504 - 8. [PubMed] [CrossRef]

12.
Addolorato G, Leggio L, Ferrulli A et al. Effectiveness and safety of baclofen for maintenance of alcohol abstinence in alcohol-dependent patients with liver cirrhosis: randomised, double-blind controlled study. Lancet 2007; 370: 1915 - 22. [PubMed] [CrossRef]

13.
Garbutt JC, Kampov-Polevoy AB, Gallop R et al. Efficacy and safety of baclofen for alcohol dependence: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Alcohol Clin Exp Res 2010; 34: 1849 - 57. [PubMed] [CrossRef]

14.
Addolorato G, Leggio L, Ferrulli A et al. Dose-response effect of baclofen in reducing daily alcohol intake in alcohol dependence: secondary analysis of a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Alcohol Alcohol 2011; 46: 312 - 7. [PubMed] [CrossRef]

15.
Enserink M. Addiction research. Anonymous alcoholic bankrolls trial of controversial therapy. Science 2011; 332: 653. [PubMed] [CrossRef]

16.
 Xi, Z.X. and Stein, E.A. (1999) Baclofen inhibits heroin self–administration behavior and mesolimbic dopamine release. The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics 290, 1369 – 1374.

17.
 Brebner, K. Ahn, S. and Phillips, A. G. (2005) Attenuation of d-amphetamine self-administration by baclofen in the rat: behavioral and neurochemical correlates. Psychopharmacology (Berlin) 177, 409 – 417.

18.
 Fattore, L., Cossu, G., Martellota, M. C. et al. (2002) Baclofen antagonizes intravenous self-administration of nicotine in mice and rats. Alcohol and Alcoholism 37, 495 – 498.

Argirios Argiriou:


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Argirios Argiriou:
James Medd
The Observer, Sunday 9 May 2010

The little pill that could cure alcoholism

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

tsoukase:
Η baclofen έχει τα χαρακτηριστικά βενζοδιαζεπίνης και χρησιμοποιείται τυπικά για τη σπαστικότητα αλλά και για μια σειρά άλλων ενδείξεων (πχ κεφαλαλγία, ραιβόκρανο). Υπάρχει μέχρι και αντλία συνεχούς ενδομυελικής χορήγησης για παρα- και τετραπληγικούς. Δόση μεγαλύτερη των 60mg (2x3) δεν έχω δει και δεν γνωρίζω τι επιπτώσεις θα είχε. Να αναφέρουμε ότι για τη διακοπή του αλκοόλ εκτός από το Naltrexone (ανταγωνιστής οπιοειδών, Nalorex από Βιανέξ) υπάρχει η τοπιραμάτη, ιδίως όταν συνυπάρχουν επιληπτικές κρίσεις. Ο διαφορετικός αριθμός φαρμάκων της Ελλάδας από τη Σκανδιναβία εξηγείται από το ότι εκεί τα φάρμακα του αλκοολισμού είναι σαν τα αντιλιακά εδώ: προστατεύουν από μια κοινωνική απειλή υγείας!

Argirios Argiriou:
Στην Ελλάδα πάντως, η βασική φαρμακολογική θεραπεία κατά του αλκοολισμού φαίνεται ότι παραμένει το Oasil ( = χλωροδιαζεποξείδιο ).

Σήμερα (25/07/2013) μου ήρθε ασθενής που πρόσφατα ζήτησε την βοήθεια του ΚΕΘΕΑ για αλκοολισμό. Του δώσανε θεραπεία με Caps. Oasil 15 mg x 20 s: 1x3.

Περισσότερα για το Oasil εδώ: Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Πλοήγηση

[0] Λίστα μηνυμάτων

[#] Επόμενη σελίδα