Καλώς ήρθατε στην διαδικτυακή μας κοινότητα.
Εδώ μπορείτε να συζητήσετε και να ενημερωθείτε για θέματα που αφορούν την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
Για να συμμετέχετε και να μπορείτε να κατεβάσετε αρχεία και εικόνες που βρίσκονται στα μηνύματα πρέπει να εγγραφείτε.
Η εγγραφή είναι δωρεάν και θα σας αποσταλεί άμεσα ένα e-mail για την ενεργοποίηση της εγγραφής σας.
Εάν δεν το λάβετε σε λίγα λεπτά ελέγξετε το φάκελο ομαδικής αλληλογραφίας ή το φάκελο SPAM ή το φάκελο ανεπιθύμητης αλληλογραφίας καθώς μπορεί να βρεθεί εκεί από λάθος του λογισμικού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Εάν έχετε ξεχάσει τον κωδικό σας, μπορείτε να ζητήσετε να σας ξανασταλεί από εδώ.
28 Μαρτίου 2024, 17:34:30

Αποστολέας Θέμα: Κάνουν το τζάκι και οι ξυλόσομπες κακό στην Υγεία;  (Αναγνώστηκε 58734 φορές)

0 μέλη και 1 επισκέπτης διαβάζουν αυτό το θέμα.

30 Δεκεμβρίου 2012, 09:22:03
Αναγνώστηκε 58734 φορές
Αποσυνδεδεμένος

Argirios Argiriou

Moderator
Κάνουν το τζάκι και οι ξυλόσομπες κακό στην Υγεία όσων ζεσταίνονται από αυτά μέσα στο σπίτι;

Προσωπικά δεν το είχα ακούσει ή διαβάσει αυτό μέχρι τώρα, αλλά παραθέτω πιο κάτω ένα πρόσφατο, σχετικό άρθρο από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το άρθρο δεν είναι μεν γραμμένο από Ιατρό αλλά παρουσιάζει ενδιαφέρον κατά την γνώμη μου.
« Τελευταία τροποποίηση: 30 Δεκεμβρίου 2012, 09:30:24 από Argirios Argiriou »
Before ordering a test decide what you will do if it is (1) positive, or (2) negative. If both answers are the same, don't do the test. Archie Cochrane.

30 Δεκεμβρίου 2012, 09:25:05
Απάντηση #1
Αποσυνδεδεμένος

Argirios Argiriou

Moderator
28/12/2012

ΑΠΘ: Θάλαμοι αερίων τα σπίτια με τζάκι ή ξυλόσομπα.

Σε επικίνδυνους θαλάμους αερίων έχουν μετατραπεί τα σπίτια που χρησιμοποιούν τζάκια και σόμπες για τη θέρμανσή τους καθώς, σε συνδυασμό και με τις μετεωρολογικές συνθήκες, αυξάνονται τα εισπνεόμενα σωματίδια δημιουργώντας σοβαρά αναπνευστικά και καρδιακά προβλήματα. Μάλιστα, το εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ εκτιμά ότι το οικονομικό κόστος της επιβάρυνσης της δημόσιας υγείας από τη χρήση στερεών καυσίμων αυξήθηκε το 2012 σε σχέση με το 2011 κατά 40 εκατομμύρια ευρώ μόνο για τη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος TRANSPHORM με θέμα την ατμοσφαιρική ρύπανση και τις επιπτώσεις στην υγεία από τις μεταφορές και την ανάπτυξη ολοκληρωμένων μεθοδολογιών για την εκτίμηση των επιπτώσεων των σωματιδίων, πραγματοποιήθηκαν από το καλοκαίρι του 2012 από το εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής, μετρήσεις εκπομπών σωματιδίων και επιβάρυνσης της ποιότητας του αέρα εσωτερικών χώρων από την καύση ξύλων σε τζάκια και ξυλόσομπες σε περίπου 30 σπίτια της Θεσσαλονίκης.

Τα αποτελέσματα δείχνουν μια αύξηση της μέσης συγκέντρωσης σωματιδίων στον αέρα εσωτερικών χώρων ύστερα από μόλις 2-3 ώρες λειτουργίας του τζακιού. Οι μέσες τιμές που παρατηρούνται σε αυτά τα σπίτια κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του τζακιού και υπό συνθήκες χαμηλής ρύπανσης του εξωτερικού αέρα κυμαίνονται ανάμεσα σε 50 μg/m3 για τα αιωρούμενα μικροσωματίδια ΡΜ2.5 και 90 μg/m3 για τα σωματίδια ΡΜ10 (το όριο ασφαλείας είναι 20 μg/m3 και 40 μg/m3 αντίστοιχα σύμφωνα με την Κοινοτική νομοθεσία).

Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η αύξηση που παρατηρείται στον αριθμό των πιο λεπτόκοκκων σωματιδίων που εκπέμπονται κατά τη διάρκεια της καύσης ξύλων στο εσωτερικό των σπιτιών .

"Ας σημειωθεί εδώ ότι τα υπέρλεπτα αιωρούμενα σωματίδια είναι και τα πιο επικίνδυνα για την υγεία γιατί, λόγω της μικρής τους διαμέτρου, μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά στους πνεύμονες και να φτάσουν στα βρογχιόλια, τις περιοχές δηλαδή των πνευμόνων όπου γίνεται η ανταλλαγή αερίων (οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα). Τα πιο λεπτά από αυτά μπορούν από το βρογχιόλια να περάσουν στο αίμα και στη συστημική κυκλοφορία επιβαρύνοντας σημαντικά την ανθρώπινη υγεία, τόσο σε ό,τι αφορά σε νόσους του αναπνευστικού, όσο και σε καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο του πνεύμονα" αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής.

Με δεδομένο μάλιστα, όπως επισημαίνεται, ότι ο μέσος άνθρωπος περνά περίπου 55% του χρόνου του στο σπίτι και λαμβάνοντας υπόψη τις μετρήσεις της σωματιδιακής ρύπανσης τόσο του ατμοσφαιρικού όσο και του αέρα εσωτερικών χώρων, η μέση συγκέντρωση σωματιδίων στον αέρα που εισπνέουν οι Θεσσαλονικείς που χρησιμοποιούν καύση ξύλων για θέρμανση σε ημερήσια βάση κατά την ψυχρή περίοδο του χειμώνα, είναι πολύ πάνω από τα όρια ασφαλείας που έχουν τεθεί από την Κοινοτική νομοθεσία.

"Αν υπολογίσουμε μάλιστα και το γεγονός ότι πολλοί καταφεύγουν στην καύση ξύλων εμποτισμένων με χημικά, μιλάμε για έγκλημα που γίνεται μέσα στα σπίτια σε βάρος του εαυτού μας αλλά και των ίδιων μας των παιδιών" επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος χημικών μηχανικών Δημοσθένης Α. Σαρηγιάννης.

Για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η αυξημένη ρύπανση τόσο του ατμοσφαιρικού όσο και του αέρα εσωτερικών χώρων προτείνονται, μεταξύ άλλων, αποξήρανση της χρησιμοποιούμενης ξυλείας και άλλων τύπων βιομάζας, επιδότηση της συντήρησης τζακιών και καυστήρων βιομάζας, έλεγχος ποιότητας και πιστοποίηση των μπρικετών και των πέλετς βιομάζας ώστε να αναπτυχθεί η αγορά της βιομάζας για ενέργεια ορθολογικά, χωρίς να αυξάνεται η παράνομη υλοτομία.

"Θα πρέπει να σημειωθεί, τέλος, ότι μια επικείμενη αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ για οικιακούς καταναλωτές απειλεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της άναρχης χρήσης βιομάζας για θέρμανση, επιτείνοντας έτσι τις αρνητικές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία" καταλήγει ο κ.Σαρηγιάννης.

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
Before ordering a test decide what you will do if it is (1) positive, or (2) negative. If both answers are the same, don't do the test. Archie Cochrane.

30 Δεκεμβρίου 2012, 13:17:13
Απάντηση #2
Αποσυνδεδεμένος

Δημήτρης Μακρέας

Επώνυμοι
Η λύση είναι απλή .
Στη μνημονιακή Ελλάδα, η υπεράσπιση της υγείας (αν όντως υπάρχει τέτοιο ζήτημα) θα μετατραπεί σε τέλος καύσης βιομάζας.
Γιατί όσα χάνονται από το πετρέλαιο , θα πρέπει να αντικατασταθούν. Το βασικό πρόβλημα δεν είναι αν ρυπαίνουμε, αλλά πόσο πληρώνουμε για να ρυπαίνουμε...
Ετοιμαστείτε για  χαράτσι σε σόμπες , τζάκια , αγορά ξύλων κλπ.
Επίσης πρέπει να προσταυτούν και όσοι χάνουν από τη μείωση κατανάλωσης πετρελαίου.( Προβλέπω πολλά ρεπορτάζ από το Μεγάλο κανάλι, ίσως επιστρατευτεί και η φιλάνθρωπος Μαριάννα γαι να προστατεύσει τα καυμένα τα παιδάκια από τις άθλιες ξυλόσομπες)
Η συλλογή ξύλων (περιβαλλοντικά απαράδεκτη με τους όρους που γίνεται) θα αντιμετωπιστεί με όρους λαθρεμπορίου.

Και το ερώτημα παραμένει:
Γιατί επιμένουν σε ένα μέτρο που , ούτε οικονομικά αποδίδει, είναι περιβαλλοντικά επιζήμιο, κοινωνικά απαράδεκτο και πιθανώς επιβλαβές για την υγεία των ανθρώπων?
(Άραγε η αδυναμία θέρμανσης σπιτιών όπου διαμένουν υπερήλικες και χρόνια πάσχοντες , είναι λιγότερη επιβλαβής για την υγεία?)

30 Δεκεμβρίου 2012, 19:23:04
Απάντηση #3
Αποσυνδεδεμένος

parpar


-Παιδακι μου εχω βηχα.
(ακροαση πνευμονων  = συριγμος διαχυτος , κορεσμος 93 )
-Γιαγια οταν περπατας κρουβεσαι ? εχεις δυσπνοια ?
-Ναι
-Πόλλα χρονια?
-Ναι
-Κάπνισες ποτε? Στο σπιτι καπνιζουνε?
-Οχι
-Τι θερμανση εχεις?
- Τζακι.
-Εκει μαγειρευες παλια?
-Ναι

Υπαρχει καποια μελετη που να μετρα την οικονομικη επιβαρυνση της θεραπειας της ΧΑΠ που θα εχει το συστημα υγειας  μετα απο χρονια αν συνεχισει αυτη η κατασταση???
Μηπως τελικα συμφερει  σε βαθος χρονου να γινει προσιτη η θερμανση με πετρελειο και ακομα περισσοτερο με αεριο???

Το κάπνισμα κανει περισσοτερη ζημια ή το τζακι????

4 Ιανουαρίου 2013, 22:37:24
Απάντηση #4
Αποσυνδεδεμένος

Argirios Argiriou

Moderator
04/01/2012. Έθνος.

[spoiler]ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ
SOS για το νέφος των τζακιών
Ασφυξία δημιουργούν στην Αθήνα και στα άλλα αστικά κέντρα τα τζάκια και οι ξυλόσομπες. Η ατμόσφαιρα επιβαρύνεται από αιωρούμενα σωματίδια, διοξείδιο του άνθρακα και μονοξείδιο του αζώτου. Καταγράφεται υπέρβαση του ορίου επιφυλακής μέχρι και 35 φορές.

Tα 170 μικρογραμμάρια έφτασαν οι συγκεντρώσεις ρύπων στην Αττική τις προηγούμενες ημέρες

Απειλητικό για την υγεία εκατομμυρίων κατοίκων είναι το γκρι πέπλο που καλύπτει κάθε βράδυ τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Τζάκια και ξυλόσομπες διαμορφώνουν συνθήκες ασφυξίας, αυξάνοντας κατακόρυφα τους ρύπους στο περιβάλλον. Μεγάλος είναι ο κίνδυνος και από τους ρύπους που εκλύονται στο εσωτερικό των σπιτιών. Απειλούν με δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο.
Οι ειδικοί του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) τονίζουν ότι ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ό,τι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα.
Η πτώση της θερμοκρασίας οδήγησε σε σημαντική αύξηση της καύσης ξύλου, με αποτέλεσμα να εκτιναχθούν στα ύψη οι ρύποι. Τις τελευταίες μέρες οι συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων, μονοξειδίου του άνθρακα και οξειδίου του αζώτου έχουν ξεπεράσει κάθε όριο.

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι συγκεκριμένοι ρύποι έχουν ξεπεράσει έως και 35 φορές το όριο των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα! Η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο από τα μέσα Δεκεμβρίου, ενώ τα Χριστούγεννα οι συγκεντρώσεις ρύπων στην Αττική έφτασαν τα 170 μικρογραμμάρια.
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε χθες ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ). Το προεδρείο του κάλεσε την πολιτεία να λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να προστατευθεί ο πληθυσμός από τις επιβλαβείς συνέπειες της καύσης προϊόντων ξύλου.

Μεγάλος είναι ο κίνδυνος, σύμφωνα με τους επιστήμονες, και από τους ρύπους που εκλύονται στο εσωτερικό των σπιτιών. Απειλούν με δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο
Κάνει λόγο για «απρόβλεπτες επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον», προειδοποιώντας ότι «... η υγεία ως κοινωνικό αγαθό είναι ανεκτίμητη και η απρόβλεπτων διαστάσεων νοσηρότητα του πληθυσμού θα δημιουργήσει και τεράστιο οικονομικό κόστος».
Ο ΠΙΣ ζητεί από την πολιτεία να προωθήσει -με οικονομικά κίνητρα- τη χρήση πετρελαίου και φυσικού αερίου ως πηγών θέρμανσης από τους πολίτες, μεγάλο μέρος των οποίων αδυνατεί λόγω της οικονομικής κρίσης να χρησιμοποιήσει.
Θεωρεί αδιανόητο να μη ληφθούν τα προληπτικά μέτρα που απαιτούνται και τονίζει ότι οι συστάσεις και μόνο στον οικονομικά χειμαζόμενο πληθυσμό δεν αρκούν.
Ευπαθείς ομάδες
Οι επιστήμονες του ΚΕΕΛΠΝΟ εκτιμούν ότι η ρύπανση από τα καυσόξυλα επιβαρύνει περισσότερο τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με χρόνιες πνευμονοπάθειες και καρδιοπάθειες.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση -εξηγούν- μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστικά προβλήματα, να επιδεινώσει τις αλλεργίες και να προκαλέσει νευρολογικά, αναπαραγωγικά και αναπτυξιακά προβλήματα.
Τα αιωρούμενα σωματίδια εναποτίθενται κυρίως στις κυψελίδες των πνευμόνων και με την πάροδο του χρόνου επιφέρουν σοβαρές βλάβες. Η συνεχής έκθεση στα αιωρούμενα σωματίδια συμβάλλει στη δημιουργία χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
ΚΕΕΛΠΝΟ
Οδηγός για να μην «καούμε»
Συμβουλές για να αποφύγουμε την εκπομπή ρύπων μέσα και έξω από το σπίτι δίνουν οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ:
•Δεν καίμε στο τζάκι ή στη σόμπα βαμμένα -κυρίως με λαδομπογιές- ή βερνικωμένα ξύλα.
•Δεν καίμε έπιπλα και κάθε είδους πλαστικό, τα οποία εκλύουν τοξικά αέρια μέσα και έξω από το σπίτι.
•Αποφεύγουμε τα χημικά προσανάμματα. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε φυσικά προσανάμματα, όπως δαδιά.
•Αποφεύγουμε την αγορά ξυλείας που είναι εμποτισμένη με χημικά, τα οποία αποσκοπούν σε αργή καύση ή εύκολο άναμμα.
•Στην περίπτωση που επιθυμούμε την καύση βιομάζας για αποφασιστική συνεισφορά στη ζέστη, είναι καλύτερο να στραφούμε σε άλλες λύσεις, όπως η κεντρική θέρμανση ή οι μεγάλες σόμπες με συσσωματώματα ξύλου (pellets) ή τα ενεργειακά τζάκια.
•Συντηρούμε τακτικά τα συστήματα θέρμανσης που λειτουργούν με πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάρβουνο ή άλλη βιομάζα.
•Αποφεύγουμε θερμάστρες που λειτουργούν με αέριο ή κάρβουνο στο διαμέρισμα ή το τροχόσπιτο.
•Προτιμούμε συσκευές που φέρουν την ένδειξη «CE».
•Στην περίπτωση που χρησιμοποιούμε σόμπα, τζάκι ή καυστήρα βιομάζας, είναι σκόπιμη η εγκατάσταση ανιχνευτή μονοξειδίου του άνθρακα, ο οποίος λειτουργεί με μπαταρία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ
Δεν προσήλθαν οι υπουργοί
Σύσκεψη χωρίς ...αρμοδίους
Με την απουσία της πολιτικής ηγεσίας των αρμόδιων υπουργείων και με εμφανή προσπάθεια παραγόντων να μειώσουν τη σημασία της πραγματοποιήθηκε χθες στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής η πρώτη σύσκεψη για το κρίσιμο θέμα της ρύπανσης που προκαλούν τα τζάκια και οι ξυλόσομπες.
Μόνο πολιτικό πρόσωπο η υφυπουργός Υγείας Φωτεινή Σκοπούλη, η οποία με τις δηλώσεις της φάνηκε να διαφοροποιείται από την εκπρόσωπο του ΥΠΕΚΑ.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η υφυπουργός Υγείας έθεσε σαφώς θέμα αναπροσαρμογής του φόρου επί του πετρελαίου θέρμανσης που αυξήθηκε πρόσφατα, ώστε να εναρμονιστούν οι τιμές με το πετρέλαιο κίνησης.
Από το λαθρεμπόριο προέχει η δημόσια υγεία, δήλωσε η κ. Σκοπούλη, παραπέμποντας ουσιαστικά στο υπουργείο Οικονομικών για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Παρότρυνε επίσης τους πολίτες, εφόσον μπορούν, να χρησιμοποιούν πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ, η γενική γραμματέας Μάρω Ευαγγελίδου εμφανίστηκε συγκρατημένη και δήλωσε πως η φορολογία στο πετρέλαιο αποτελεί ευρύτερο θέμα που έχει σχέση με την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Ανακοίνωσε πως μελετάται η δυνατότητα επιδότησης των ενεργειακών τζακιών, τα οποία έχουν καλύτερη απόδοση από τα συμβατικά τζάκια και ως εκ τούτου εκπέμπουν λιγότερους ρύπους. Είπε, επίσης, πως θα ενεργοποιηθούν οι έλεγχοι των καυστήρων, ώστε να διαπιστωθεί με ακρίβεια η ποιότητα των υλικών που καίγονται, ενώ σχετικά με τη μείωση της φορολόγησης του πετρελαίου ανέφερε πως δεν τίθεται ως άμεση πρόταση.
Επιδόματα
Μελετάται, ακόμα, η διεύρυνση των επιδομάτων θέρμανσης. Ο επικεφαλής του Ειδικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας Πάνος Ευσταθίου δήλωσε πως δεν παρατηρήθηκε κατά τον Δεκέμβριο αύξηση των κρουσμάτων εξαιτίας του νέφους, ωστόσο το φαινόμενο παρακολουθείται, καθώς η μακροχρόνια έκθεση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.
Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, οι ειδικοί επιστήμονες που συμμετείχαν στη χθεσινή σύσκεψη υποστήριξαν πως το μόνο άμεσης απόδοσης είναι η μείωση της τιμής του πετρελαίου, έστω για μικρό διάστημα, ενώ θεωρούν ως δεδομένη την καλύτερη απόδοση ενός λέβητα που καίει ορυκτό καύσιμο από ξύλο.
Προειδοποίησαν, επιπλέον, πως η καύση βιομάζας είναι ανεκτή από άποψη προστασίας του περιβάλλοντος μόνο σε συνθήκες βιομηχανικής καύσης, όπου χρησιμοποιούνται αντιρρυπαντικά συστήματα μεγάλης απόδοσης.
Στη χθεσινή σύσκεψη συμμετείχαν, επίσης, ο γενικός γραμματέας Εμπορίου Στέφανος Κομνηνός, ο ειδικός γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σάκης Κουρουντζίδης, ο γενικός Επιθεωρητής Περιβάλλοντος Παναγιώτης Μέρκος, ο καθηγητής ΑΠΘ Δ. Σαρηγιάννης, εκπρόσωποι της ΕΜΥ και υπηρεσιακοί παράγοντες του ΥΠΕΚΑ.
Μανίνα Νικολοπούλου
ΝΕΦΟΣ ΑΙΘΑΛΟΜΙΧΛΗΣ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΗΝ ΠΟΛΗ
Στο «κόκκινο» η ρύπανση και στη Θεσσαλονίκη
Σε «θάλαμο αερίων» μετέτρεψαν τζάκια και ξυλόσομπες τη Θεσσαλονίκη, όπου η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει εκτοξευθεί στα ύψη και νέφος αιθαλομίχλης καλύπτει την πόλη.
«Είναι χαρακτηριστικό πως συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια φέτος παρατηρείται αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων κατά περίπου 20mg/m3 (μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα), γεγονός που αποδίδεται αποκλειστικά στη χρήση τζακιών», είπε στο «Εθνος» ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ και διευθυντής του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του τμήματος, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων και ύστερα από συνεχή καύση ξύλων τα αιωρούμενα σωματίδια στη δυτική Θεσσαλονίκη εκτοξεύτηκαν στα 265mg/m3 και ανήμερα τα Χριστούγεννα στα 215mg/m3, με όριο τα 50mg/m3.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που διεξάγει το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, σε δείγμα περίπου 50 σπιτιών σε όλη τη Θεσσαλονίκη, η αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων μέσα στα σπίτια που καίνε τζάκια και ξυλόσομπες είναι κατά 150% μεγαλύτερη σε σχέση με αυτά που έχουν θέρμανση με πετρέλαιο ή φυσικό αέριο.
Η έρευνα γίνεται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος «Transphorm», με θέμα τις επιπτώσεις από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
«Κάνουμε έκκληση στον κόσμο να καταναλώνουν μόνο φυσικό ξύλο και μάλιστα πολύ ξηρό. Ολα τα άλλα υλικά -χαρτιά, υφάσματα, πλαστικά, βερνικωμένα ξύλα- είναι επικίνδυνα και ιδιαίτερα τοξικά», ανέφερε ο κ. Σαρηγιάννης και προσέθεσε: «Εξίσου ανησυχητική είναι η κατάσταση και μέσα στα σπίτια, όπου τα υπέρλεπτα αιωρούμενα σωματίδια, λόγω της μικρής τους διαμέτρου, εισχωρούν στους πνεύμονες και φτάνουν στα βρογχιόλια και από εκεί στο αίμα, επιβαρύνοντας την υγεία».
Οι επιστήμονες επισημαίνουν κάποια νέα δεδομένα που έχουν να κάνουν με τη χρήση τζακιών. Για παράδειγμα, η οδός Εγνατία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, που ήταν για χρόνια εξαιρετικά επιβαρημένη, λόγω της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, φέτος εμφανίζει μείωση των ρύπων, οι οποίοι πλέον κινούνται σε φυσιολογικά επίπεδα. Αυτό έχει να κάνει με την περιορισμένη χρήση των αυτοκινήτων, εξαιτίας του κόστους των καυσίμων.
ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Ιωάννης Ζιώμας
Γυρίσαμε στο 1950!
Η ήδη υπάρχουσα ρύπανση από σωματίδια ενισχύεται λόγω της καύσης του ξύλου. Πρέπει να επισημανθεί ότι η ρύπανση από τα σωματίδια είναι συνδυασμός δύο παραγόντων, της καύσης ξύλου σε τζάκια και σόμπες και των μετεωρολογικών συνθηκών. Οταν υπάρχει άπνοια και υγρασία, το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο. Χρειάζεται συνδυασμός των δύο για να έχουμε τα φαινόμενα των τελευταίων ημερών. Ανησυχώ γιατί τέτοιες κατάστασεις η Αθήνα τις είχε ξεπεράσει από τη δεκαετία του 1950. Πριν από τρεις δεκαετίες είχαμε το νέφος της ανάπτυξης και τώρα γυρίσαμε στο νέφος της υπανάπτυξης. Αν και αναγνωρίζω ότι το θέμα είναι και οικονομικό, ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης είναι να επιστρέψουμε στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
* Ο Ιωάννης Ζιώμας είναι καθηγητής στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Χρ. Γκράτζιου
Η υγεία σε κίνδυνο
Η ρύπανση από τα τζάκια και τις σόμπες είναι ένα φαινόμενο που πρέπει να ερευνηθεί. Επιδημιολογικά δεδομένα δεν έχουν καταγραφεί, αλλά από τα στοιχεία διεθνών ερευνών και από απλές παρατηρήσεις στην καθημερινότητα διαπιστώνουμε ότι η υγεία μεγάλων ομάδων του πληθυσμού μπορεί να κινδυνεύσει. Οι ρύποι αυξάνουν τη βρογχική υπερευαισθησία, με αποτέλεσμα να έχουμε εξάρσεις στις κρίσεις άσθματος. Παρατηρούνται επίσης παροξύνσεις της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, ενώ όσοι πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα θα αντιμετωπίσουν περισσότερες κρίσεις δύσπνοιας.
* Η Χριστίνα Γκράτζιου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του Παν. Αθηνών[/spoiler]

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
Before ordering a test decide what you will do if it is (1) positive, or (2) negative. If both answers are the same, don't do the test. Archie Cochrane.

6 Ιανουαρίου 2013, 19:29:39
Απάντηση #5
Αποσυνδεδεμένος

Denominator

Moderator
Αρχικά, είναι λογικό να σκέπτεται ο κάθε πολίτης ότι η απώλεια φόρων από τη μειωμένη καύση πετρελαίου αποτελεί ένα κίνητρο για τους ιθύνοντες να διασπείρουν αμφιβολίες, ανησυχίες και πανικό στον πληθυσμό σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους από καύση ξύλων ή βιομάζας. Η σκεψη αυτή ενισχύεται σε όσους αντιληφθηκαν ότι στη σχετική σύσκεψη δεν προσκλήθηκαν ούτε ο ΠΙΣ ούτε κανένας άλλος ιατρικός φορέας (Καταγγελία του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιά: Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος). Τέλος, ασαφή είναι τα δεδομένα από επιστημονικής πλευράς: Ο Π. Μπεχράκης, γνωστός πνευμονολόγος, λέει ότι οι εισαγωγές που σχετίζονται με την παρουσία σωματιδίων στην ατμόσφαιρα στο ΝΝΘ "Σωτηρία" είναι μάλλον λιγότερες φέτος σε σχέση με πέρυσι και ότι η όποια υγειονομική επιβάρυνση από την καύση βιομάζας είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί σωστά (Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος). Επίσης, μελέτες που να απαντούν πειστικά στο θέμα δεν υπάρχουν...
Μελλοθάνατε ιατρέ, οι ασθενείς σου σε χαιρετούν.

7 Ιανουαρίου 2013, 13:07:37
Απάντηση #6
Αποσυνδεδεμένος

Dott.diMG


Στα βόρεια σύνορα της χώρας (κυρίως), ο πληθυσμός ζεσταίνεται με ξυλόσομπες. Ακόμη και στις κατοικίες που υπάρχει εγκατάσταση καλοριφέρ, σε μεγάλο ποσοστό καίει ξύλα κυρίως, και προσφάτως και βιομάζα. Εκεί δε που υπάρχει πετρέλαιο βρίσκεται κατά κανόνα και  μία τουλάχιστον σομπίτσα με ξύλα για να μειώσει όσο γίνεται την κατανάλωση πετρελαίου.
Για όλες αυτές τις περιοχές δεν έχουμε στοιχεία για την επιβάρυνση της υγείας των κατοίκων διότι το ενδιαφέρον του ΚΕΕΛΠΝΟ μας προέκυψε όψιμα που το θέμα αφορά την Αθήνα.
Δημιουργήθηκε βεβαίως θέμα στην ήδη επιβαρυμένη ατμόσφαιρα των μεγάλων πόλεων και μέσα στους χώρους του σπιτιού όταν τα ανοιχτού τύπου μή ενεργειακά τζάκια από διακοσμητικά εσωτερικού χώρου έγιναν βασικές εστίες θέρμανσης.
Αλλά το θέμα ψιλοδιογκώθηκε κιόλας από τα παπαγαλάκια που ελλείψει ειδήσεων μέσα στις γιορτές μας ζάλισαν με τη λίστα Λαγκάρντ και την αιθαλομίχλη, με τις ευλογίες των υπουργείων που τα νούμερα δεν βγαίνουν και ετοιμάζονται για φορολογία στα “νέα” καύσιμα. ???  :o
Ελπίζω να πρόκειται για ανέκδοτο ή δοκιμαστική “διαρροή” και να μην φτάνει μέχρι εκεί η ανικανότητα και η βλακεία.
"Η αγάπη βρίσκει τρόπο. Η αδιαφορία βρίσκει δικαιολογία."
(Γέρων Παΐσιος)

7 Ιανουαρίου 2013, 14:57:10
Απάντηση #7
Αποσυνδεδεμένος

timex


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
Στα βόρεια σύνορα της χώρας (κυρίως), ο πληθυσμός ζεσταίνεται με ξυλόσομπες. Ακόμη και στις κατοικίες που υπάρχει εγκατάσταση καλοριφέρ, σε μεγάλο ποσοστό καίει ξύλα κυρίως, και προσφάτως και βιομάζα. Εκεί δε που υπάρχει πετρέλαιο βρίσκεται κατά κανόνα και  μία τουλάχιστον σομπίτσα με ξύλα για να μειώσει όσο γίνεται την κατανάλωση πετρελαίου.
Για όλες αυτές τις περιοχές δεν έχουμε στοιχεία για την επιβάρυνση της υγείας των κατοίκων διότι το ενδιαφέρον του ΚΕΕΛΠΝΟ μας προέκυψε όψιμα που το θέμα αφορά την Αθήνα.
Δημιουργήθηκε βεβαίως θέμα στην ήδη επιβαρυμένη ατμόσφαιρα των μεγάλων πόλεων και μέσα στους χώρους του σπιτιού όταν τα ανοιχτού τύπου μή ενεργειακά τζάκια από διακοσμητικά εσωτερικού χώρου έγιναν βασικές εστίες θέρμανσης.
Αλλά το θέμα ψιλοδιογκώθηκε κιόλας από τα παπαγαλάκια που ελλείψει ειδήσεων μέσα στις γιορτές μας ζάλισαν με τη λίστα Λαγκάρντ και την αιθαλομίχλη, με τις ευλογίες των υπουργείων που τα νούμερα δεν βγαίνουν και ετοιμάζονται για φορολογία στα “νέα” καύσιμα. ???  :o
Ελπίζω να πρόκειται για ανέκδοτο ή δοκιμαστική “διαρροή” και να μην φτάνει μέχρι εκεί η ανικανότητα και η βλακεία.

Η διαφορά είναι ότι άλλη πόλη στην Ελλάδα σαν την Αθήνα δεν υπάρχει. Εκεί βρίσκονται συγκεντρωμένοι 5.000.000 κατοικοι και ειναι λογικο οταν το μεγαλυτερο ποσοστο αναβει ξυλοσομπες και καιει οτι βρει η ατμοσφαιρα να γινεταια αποπνικτικη.
Εκτος απο αυτο δεν υπάρχουν και δεντρα. Υπάρχει μόνο τσιμέντο...
Με δυο λόγια όταν γίνεται κάτι στην Αθηνα (ζεστη, κρυο, αιθαλομιχλη, σκουπιδια, πλημμύρες  κτλ) να γινεται περισσοτερο αισθητο απο οτι σε καποια μικροτερη πολη. Το αισθάνονται 5.000.000 και όχι κάποιες χιλιάδες μόνο...
Γιατι Ελλάδα είναι μόνο η Αθήνα...

9 Ιανουαρίου 2013, 14:20:09
Απάντηση #8
Αποσυνδεδεμένος

Argirios Argiriou

Moderator
04/01/2013
Γιατί τρομοκρατεί και πάλι το ΚΕΕΛΠΝΟ;  (ΚΟΥΤΙ ΠΑΝΔΩΡΑΣ)

 

Για ακόμη μια φορά το ΚΕΕΛΠΝΟ, όπως και στην περίπτωση της γρίπης, στην ανακοίνωση του με γενικές πληροφορίες για την ατμοσφαιρική ρύπανση προάγει το φόβο αντί για ενημέρωση. Η παραπομπή μάλιστα στην περίπτωση του Λονδίνου το 1952, όπου νέφος αιθαλομίχλης προκάλεσε χιλιάδες θανάτους στη Βρετανική πρωτεύουσα, περιέχει μια σημαντική ανακρίβεια. Δεν ήταν η καύση ξύλων που προκάλεσε τους θανάτους αλλά η εισπνοή θειικού οξέος από την καύση ορυκτού άνθρακα που περιέχει θείο. Την ίδια στιγμή διάφοροι φορείς εμφανίζονται «ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι» για τη ρύπανση που προκαλούν τα τζάκια όταν είναι γνωστό ότι η ρύπανση της ατμόσφαιρας στο Λεκανοπέδιο είναι διαχρονικά ένα τεράστιο πρόβλημα για το οποίο πολλά λέγονται αλλά λίγα γίνονται.
 
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής πνευμονολόγος του νοσοκομείου Σωτηρία Παναγιώτης Μπεχράκης μιλώντας στο Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος δεν υπάρχουν λεπτομερής επιστημονικές αναφορές που να τεκμηριώνουν την ένταση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης όπως παρουσιάζεται από τα Μέσα Ενημέρωσης λόγω της καύσης ξύλου σε τζάκια και ξυλόσομπες.
 
Το θέμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι αρκετά σοβαρό και απαιτείται νηφαλιότητα, επισημαίνει ο κ. Μπεχράκης αλλά αναφέρει ότι υπάρχει και η ανθρώπινη πτυχή τονίζοντας ότι είναι απαράδεκτο τα θύματα της οικονομικής κρίσης ξαφνικά να μετατρέπονται σε θύτες επειδή επιλέγουν να ανάψουν το τζάκι στο σπίτι τους αντί να ανοίξουν το καλοριφέρ.
 
Ο ίδιος και η ιατρική του ομάδα στο Σωτηρία έχουν ενημερώσει άλλωστε το φορέα του ΕΟΠΠΥ ότι τα πνευμονολογικά περιστατικά κατά το μήνα Δεκέμβριο στο Σωτηρία φέτος εμφανίζονται ελαφρώς μειωμένα σε σχέση με πέρσι γεγονός που δεν επιβεβαιώνει την «έξαρση» της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τα αιωρούμενα σωματίδια λόγω της καύσης ξύλων.
 
Επιπλέον ο κ. Μπεχράκης επισημαίνει ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι κατά μέσο όρο υπάρχουν επτά φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια pm10 (για τα οποία γίνεται πολύς λόγος τελευταία) σε ένα μπαρ όπου το κάπνισμα επιτρέπεται ελεύθερα παρά στην ατμόσφαιρα κατά τις ώρες «αιχμής».

Τέλος ο κ. Μπεχράκης τονίζει ότι όλοι γνωρίζουν πως το 1952 στο Λονδίνο την περίοδο που η αιθαλομίχλη κάλυψε τη Βρετανική πρωτεύουσα (Great Smog) υπήρχαν εκτός των άλλων συνθηκών ιδιαίτερα αυξημένα επίπεδα διοξειδίου του θείου (κάτι που δεν παρατηρείτε σήμερα) λόγω της καύσης κάρβουνου (τύρφης) και όχι από τα ξύλα που καίμε στο τζάκι.
 
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
Before ordering a test decide what you will do if it is (1) positive, or (2) negative. If both answers are the same, don't do the test. Archie Cochrane.

9 Ιανουαρίου 2013, 17:21:07
Απάντηση #9
Αποσυνδεδεμένος

tasath


Συγνώμη αλλά βλέπω ότι οι περισσότεροι που σχολιάζετε στο συγκεκριμένο thread δεν μένετε Αθήνα, σωστά; Άρα πως ξέρετε ποια είναι η κατάσταση;
Για ρωτήστε κι εμάς που - κάθε βράδυ τις τελευταίες μέρες - δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε από την κάπνα. Που κλείνουμε όλα τα παράθυρα για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε σαν άνθρωποι.
Που κάθε βράδυ όταν δεν φυσάει, κυριαρχεί μια απέραντη ομίχλη από άκρη σε άκρη.
Εγώ δεν περιμένω από τα δημοσιεύματα να αναδείξουν κάτι, το βιώνω καθημερινά και σας διαβεβαιώνω ότι είναι ιδιαιτέρως ενοχλητικό. Και σίγουρα επιβαρυντικό.

Και κάτι ακόμα:
Χωρίς να αμφισβητώ το γεγονός ότι η καύση ξύλων αυξήθηκε λόγω κρίσης, αναφέρω το εξής: το μεγαλύτερο πρόβλημα το έχει η Βορειοανατολική Αθήνα (Χαλάνδρι, Μαρούσι, Ηράκλειο, Μεταμόρφωση, Παλλήνη, κλπ), δηλαδή τα προάστεια που έχουν χτιστεί πιο πρόσφατα, που έχουν νεώτερα σπίτια και μεζονέτες (άρα και τζάκια), που κατοικούνται ενδεχομένως από πιο εύπορους. Στο κέντρο της πόλης δεν υπάρχει το ίδιο πρόβλημα η τουλάχιστον δεν παρατηρείται στην ίδια ένταση.
Λέω λοιπόν, μήπως στην κρίση δημιουργείται και η σχετική "μόδα"; Γιατί τελευταία, αρκετοί συμπολίτες "διαγκωνίζονται" και επιδεικνύουν πόση οικονομία κάνουν και πόσα λίγα ξοδεύουν, χωρίς απαραίτητα να διακιολογείται η σπουδή τους αυτή από την οικονομική τους κατάσταση...
Μπουμπούκος γιοκ. Τσεκούρι τώρα.

9 Ιανουαρίου 2013, 19:27:04
Απάντηση #10
Αποσυνδεδεμένος

Denominator

Moderator
Πάντως εγώ προσωπικά, που ξέρω από κάπνα από τότε που γεννήθηκα και που ήμουν στην Αθήνα προ ημερών για ένα τριήμερο δεν αντιλήφθηκα τίποτε ασυνήθιστο. Και μάλιστα πέρασα και από το κέντρο και από τα Βόρεια και τα Νότια Προάστεια...
Μελλοθάνατε ιατρέ, οι ασθενείς σου σε χαιρετούν.

11 Ιανουαρίου 2013, 00:06:36
Απάντηση #11
Αποσυνδεδεμένος

tasath


Θα ήσουν τυχερός.
Για πάρε τηλ κανένα γνωστό σου στην Αθήνα και ρώτα τον πως είναι τώρα η ατμόσφαιρα: Α-Π-Ο-Π-Ν-Ι-Κ-Τ-Ι-Κ-Η !
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Μπουμπούκος γιοκ. Τσεκούρι τώρα.

11 Ιανουαρίου 2013, 09:28:31
Απάντηση #12
Αποσυνδεδεμένος

Denominator

Moderator
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
Θα ήσουν τυχερός.
Για πάρε τηλ κανένα γνωστό σου στην Αθήνα και ρώτα τον πως είναι τώρα η ατμόσφαιρα: Α-Π-Ο-Π-Ν-Ι-Κ-Τ-Ι-Κ-Η !
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος


Μιλάω καθημερινά με ανθρώπους από την Αθήνα και δεν έχουν την ίδια άποψη. Φυσικά δεν είμαι εκεί για να έχω κι εγώ δική μου...
Αλλά εδώ υπάρχουν πολλοί που είναι στο κλεινόν άστυ, έτσι δεν είναι;
Μελλοθάνατε ιατρέ, οι ασθενείς σου σε χαιρετούν.

11 Ιανουαρίου 2013, 10:01:39
Απάντηση #13
Αποσυνδεδεμένος

EzeΤΡΟΛ


Εγώ σχεδίαζα να κατεβώ Αθήνα 11-16 Φεβ. για γνωστό συνέδριο, αλλά μ΄αυτά που διαβάζω εδώ το ξανασκέφτομαι... 
Θα έρθουν καιροί που θα είστε ασφαλισμένοι, αλλά θα είναι σαν να μην είστε.

11 Ιανουαρίου 2013, 10:11:33
Απάντηση #14
Αποσυνδεδεμένος

Denominator

Moderator
Από Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Μελέτη της αιθαλομίχλης ξεκίνησαν πανεπιστημιακές ομάδες

Την ώρα που η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι ενίσχυση στους πολίτες που αδυνατούν να ζεσταθούν με άλλο τρόπο πλην της καύσης ξύλων δεν πρόκειται να υπάρξει, οι επιστήμονες ξεκίνησαν συστηματική μελέτη του νέφους της αιθαλομίχλης. Η μελέτη θα ολοκληρωθεί στις 10 Φεβρουαρίου.

Στην έρευνα συμπράττουν επιστημονικές ομάδες από τα Πανεπιστήμια Αιγαίου, Πατρών, Κρήτης, Ιωαννίνων και από τα ερευνητικά κέντρα Δημόκριτος, Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Georgia Institute of Techology.

Σε αναλυτικό δημοσίευμα της εφημερίδας Τα Νέα, οι επιστήμονες εξηγούν ότι το νέφος της αιθαλομίχλης θυμίζει έναν παλιό γνώριμο από το παρελθόν που όμως επέστρεψε πιο επικίνδυνος για τη δημόσια υγεία.

«Το νέφος της αιθαλομίχλης που εμφανίστηκε τελευταία στην Αθήνα -και από πέρυσι στη Θεσσαλονίκη- μοιάζει περισσότερο με το νέφος που υπήρχε στις δεκαετίες του '50, του '60 και του '70», λέει ο καθηγητής στο τμήμα Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου Γιάννης Ζιώμας.

Όπως επισημαίνει, τη δεκαετία του '70 (οι μετρήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη ξεκίνησαν λίγο πριν από το '70) υπήρχαν μεγάλες συγκεντρώσεις σε κάπνα (είναι αιωρούμενα σωματίδια) και διοξείδιο του θείου από την καύση καυσόξυλων και μαζούτ στην κεντρική θέρμανση και στη βιομηχανία.

Επί της ουσίας, σύμφωνα με ειδικούς, το νέφος δεν έφυγε ποτέ από την Αθήνα. Την κάπνα διαδέχθηκε στην αρχή της δεκαετίας του '80 το φωτοχημικό νέφος (οξείδια του αζώτου και όζον).

Τώρα, όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος του συλλόγου Χημικών -Μηχανικών Κώστας Βαφειάδης, έχουμε και πάλι κάπνα αλλά και διοξείδιο του θείου, τα οποία αποδίδει στη νόθευση των καυσίμων που παρατηρείται.
Μελλοθάνατε ιατρέ, οι ασθενείς σου σε χαιρετούν.

 

Σχετικά θέματα

  Τίτλος / Ξεκίνησε από Απαντήσεις Τελευταίο μήνυμα
0 Απαντήσεις
4297 Εμφανίσεις
Τελευταίο μήνυμα 6 Μαρτίου 2009, 21:00:13
από Ν.ΔΗΜΟΥ
13 Απαντήσεις
78232 Εμφανίσεις
Τελευταίο μήνυμα 20 Ιανουαρίου 2010, 14:39:49
από anastasios theodoridis
0 Απαντήσεις
2135 Εμφανίσεις
Τελευταίο μήνυμα 14 Μαρτίου 2011, 13:46:53
από alfie
6 Απαντήσεις
9577 Εμφανίσεις
Τελευταίο μήνυμα 7 Μαρτίου 2019, 19:50:17
από Argirios Argiriou
1 Απαντήσεις
4922 Εμφανίσεις
Τελευταίο μήνυμα 4 Φεβρουαρίου 2020, 18:59:03
από Αρχίατρος