Malaria prophylaxis

[Γιώργος Κανελλόπουλος]

α) Μου είπαν φαρμακοποιοί πως κάποιος που θα πάρει το Malarone για προφύλαξη ελονοσίας σε ταξίδι θα πρέπει να το πληρώσει εξ' ολοκλήρου, γιατί δεν το καλύπτουν λέει τα ταμεία. Επειδή δεν είναι φθηνό φάρμακο (για ένα μήνα ταξίδι κοστίζει 110 ευρώ περίπου), μπήκα στον κόπο να ρωτήσω:
Το Malarone υπάρχει στον Ε.Ο.Φ. με τη συγκεκριμένη ένδειξη και δεν περιλαμβάνεται στην αρνητική λίστα. Για ποιο λόγο θα μπορούσε να μην καλύπτεται;

β) Ξέρετε κάποιο σκεύασμα δοξυκυκλίνης; Γιατί όσα βρήκα στην ηλεκτρονική έκδοση του Ε.Ο.Φ δεν υπάρχουν στον τιμοκατάλογο.

[Denominator]

Ξέρετε κάποιο σκεύασμα δοξυκυκλίνης;

Vibramycin 100 mg.

[Argirios Argiriou]

Συζήτηση συναδέλφων Γενικών Ιατρών στην ομάδα ΓΕΝΙΚΟΙ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΙ ΙΑΤΡΟΙ ΕΛΛΑΔΑΣ στο facebook, στις 14/02/2018:

- Υπαρχει κανενας περιορισμος στο να συνταγογραφησουμε Μαλαρονη για ταξιδι σε χωρα με μαλαρια ως προφυλακτικη αγωγη;



- Κανένας περιορισμός . Το έχω συνταγογραφήσει σε ταξιδιώτες ως προφυλακτική αγωγή

- Κι εγω

- Κι εγω! Κανένα πρόβλημα ή περιορισμός.

[Γιώργος Κανελλόπουλος]

Όντως, μόνος περιορισμός το κόστος. Το συνταγογραφώ κατά προτίμηση σε ταξιδιώτες βραχείας παραμονής, αλλιώς θα προτιμήσω κάποιο από τα εβδομαδιαία, χλωροκίνη ή μεφλοκίνη, ανάλογα τον προορισμό. Με τη δοξυκυκλίνη δεν υπάρχει καλή συμμόρφωση, γιατί θα πρέπει να την παίρνουν καθημερινά κι έναν μήνα μετά.

[timex]

Με πήρε τηλέφωνο η μητέρα ενός ΛΛΥ που με έχει ΠΙ να συνταγογραφήσω στον γιο της που θα πάει  επαγγελματικό ταξίδι στην Ινδία το Malarone.

Ξέρετε με ποιο ICD-10 το συνταγογραφώ;

Πόσα κουτιά;
Πρώτη φορά θα συνταγογραφήσω κάτι τέτοιο!

[Denominator]

Με πήρε τηλέφωνο η μητέρα ενός ΛΛΥ που με έχει ΠΙ να συνταγογραφήσω στον γιο της που θα πάει  επαγγελματικό ταξίδι στην Ινδία το Malarone.

Ξέρετε με ποιο ICD-10 το συνταγογραφώ;

Πόσα κουτιά;
Πρώτη φορά θα συνταγογραφήσω κάτι τέτοιο!

Συνήθως ξεκινάμε 1-2 ημέρες πριν την αναχώρηση και διακόπτουμε μία εβδομάδα μετά την επάνοδο από το ταξίδι. Υπολογίζοντας δόση 1 χάπι την ημέρα, θα δείτε πόσα κουτιά θα χρειαστείτε ανάλογα με τη διάρκεια του ταξιδιού (κάθε κουτί έχει 12 χάπια). Προτεινόμενο ICD-10: z29.2.

[timex]

Με πήρε τηλέφωνο η μητέρα ενός ΛΛΥ που με έχει ΠΙ να συνταγογραφήσω στον γιο της που θα πάει  επαγγελματικό ταξίδι στην Ινδία το Malarone.

Ξέρετε με ποιο ICD-10 το συνταγογραφώ;

Πόσα κουτιά;
Πρώτη φορά θα συνταγογραφήσω κάτι τέτοιο!

Συνήθως ξεκινάμε 1-2 ημέρες πριν την αναχώρηση και διακόπτουμε μία εβδομάδα μετά την επάνοδο από το ταξίδι. Υπολογίζοντας δόση 1 χάπι την ημέρα, θα δείτε πόσα κουτιά θα χρειαστείτε ανάλογα με τη διάρκεια του ταξιδιού (κάθε κουτί έχει 12 χάπια). Προτεινόμενο ICD-10: z29.2.

Μέχρι πόσα κουτιά μπορώ να γράψω; Αν λείψει για ένα μήνα ή και περισσότερο θα πρέπει να καλύψω όλο το χρονικό διάστημα;;

[Γιώργος Κανελλόπουλος]

Για μήνα, θα πατήσω αγωγή μηνός και θα μπορώ έτσι να γράψω όσα κουτιά χρειάζονται. Είναι σε μια σχετική έλλειψη, ας αρχίσει ο φαρμακοποιός του να συλλέγει κουτιά. Το μαλαρόν έχει το καλύτερο προφίλ ασφάλειας, αλλά για μεγάλα ταξίδια, υπάρχουν και τα εβδομαδιαία φάρμακα, που βολεύουν αρκετούς ταξιδιώτες. Χρειάζονται μια εξοικείωση, λόγω πιθανών αντενδείξεων. Μπορεί να επισκεφθεί ένα γραφείο ταξιδιωτικής ιατρικής για να τσεκάρουν και τι εμβόλια χρειάζεται για το ταξίδι του. Τι σημαίνει ΛΛΥ;

[Argirios Argiriou]

Ανάρτηση του συναδέλφου ΩΡΛ Dimitris Balatsouras στην ομάδα του facebook Συνταξιδιώτες στις 07/09/2025. Την αναδημοσιεύω μετά από άδειά του:

ΕΛΟΝΟΣΙΑ (MALARIA) ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ

Με αφορμή μια πρόσφατη ανάρτηση ενός μέλους της ομάδας μας που έπαθε σοβαρής μορφής ελονοσία, και αφού είδα να γράφονται κάποιες ανοησίες από "ταξιδευτές", θα κάνω μια σχετική ανάρτηση κατόπιν προτροπής και του διαχειριστή μας, για να σας δώσω μερικές πληροφορίες, πιστεύω χρήσιμες για όλους τους ταξιδιώτες. Είχα κάνει την ίδια ανάρτηση σε άλλο ταξιδιωτικό site παλιότερα, και σήμερα έκανα μια επικαιροποίηση κάποιων στοιχείων. Για όσους δεν με γνωρίζουν, είμαι γιατρός χωρίς όμως να έχω κάποια σχετική ειδικότητα, π.χ. λοιμωξιολόγου ή τροπικής Ιατρικής. Επειδή όμως όλη μου την ζωή ταξιδεύω σε malario-πληκτες χώρες, έχω μελετήσει αρκετά το θέμα αυτό.

1. Τι είναι η ελονοσία; Είναι σοβαρή πάθηση;

Είναι μια εμπύρετη πάθηση που oφείλεται στο παράσιτο Πλασμώδιο και μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω των κουνουπιών. Eκδηλώνεται με περιοδικές κρίσεις πυρετού και ρίγους, εφίδρωση, κεφαλαλγίες, κόπωση. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι πολύ βαρειά, προκαλώντας ακόμη και τον θάνατο, λόγω προσβολής του εγκεφάλου, των νεφρών, του ήπατος και άλλων οργάνων. Ποτέ δεν πρέπει να την παίρνουμε αψήφιστα.

2. Υπάρχει ελονοσία στην χώρα που θα πάω; Χρειάζεται να πάρω προφυλάξεις;

Στον χάρτη της εικόνας θα δείτε τις 3 κατηγορίες χωρών. Στις κόκκινες θα πρέπει οπωσδήποτε να πάρετε μέτρα (στο μεγαλύτερο μέρος της Αφρικής), στις μπλε όχι, ενώ στις κίτρινες, ανάλογα με την περιοχή κάθε χώρας που θα επισκεφθείτε. Πάντως, να λάβετε υπόψιν ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν στην Αφρική από ελονοσία πάνω από 600.000 άτομα (για σύγκριση, οι νεκροί από Covid ήταν 222.000 το 2021, και τα επόμενα χρόνια πολύ λιγότεροι).

3. Τι προφυλάξεις για την ελονοσία υπάρχουν;

Υπάρχουν δύο τύποι προφυλάξης: η λήψη ανθελονοσιακών φαρμάκων και η αποφυγή των κουνουπιών - αντικουνουπικά υγρά ή spray, κατάλληλη ενδυμασία (κατά προτίμηση ανοιχτόχρωμα ρούχα και κάλυψη χεριών, ποδιών), αντικουνουπικές σίτες.

4. Τι ανθελονοσιακό φάρμακο να πάρω;

Υπάρχουν πολλά τέτοια φάρμακα και δεν χρειάζεται να αναλύσουμε εδώ τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του καθενός. Το καλύτερο και δραστικότερο είναι το Malarone. Έχει ελάχιστες παρενέργειες, και πάντως πολύ λιγότερες από άλλα φάρμακα της κατηγορίας αυτής, επιπλέον δε γράφεται και στον ΕΟΠΥΥ. Επίσης, είναι κατάλληλο για όλες σχεδόν τις περιπτώσεις ελονοσίας, επειδή σπάνια τα πλασμώδια δείχνουν αντίσταση στο φάρμακο αυτό. Αντένδειξη υπάρχει μόνο σε άτομα που έχουν αλλεργία στο φάρμακο, την οποία θα διαπιστώσετε όταν το πάρετε, οπότε το διακόπτετε άμεσα. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι αλλεργικό εξάνθημα ή και δύσπνοια. Επίσης, αντενδείκνυται σε άτομα με βαριά ηπατική ή νεφρική νόσο (τα οποία φαντάζομαι, δεν θα ταξιδεύουν στην Αφρική). Η δόση του φαρμάκου είναι 1 χάπι την ημέρα, στη διάρκεια του γεύματος. Το αρχίζετε 2 ημέρες πριν το ταξίδι, και το σταματάτε 7 ημέρες μετά το ταξίδι.

5. Χρειάζεται αποφυγή κουνουπιών αν παίρνω προφυλακτικά ανθελονοσιακό φάρμακο;

Ναι, είναι απαραίτητο. Η ανθελονοσιακή προφύλαξη προφυλάσσει σε μεγάλο ποσοστό, αλλά όχι 100%. Επίσης, εκτός από την ελονοσία, υπάρχουν και πολλές ακόμη παθήσεις που μεταδίδονται από τα κουνούπια στις χώρες αυτές, όπως ο Δάγγειος πυρετός, ο κίτρινος πυρετός ή διάφορες εγκεφαλίτιδες (όπως π.χ. από τον ιό του Δυτικού Νείλου). Τα αντικουνουπικά για να σας προφυλάξουν πρέπει να είναι αρκετά ισχυρά και να περιέχουν μια σημαντική ουσία, την DEET σε πυκνότητα 50-100%.

6. Γιατί οι κάτοικοι της Αφρικής δεν παίρνουν ανθελονοσιακά και εγώ που θα ταξιδέψω για λίγες μόνο μέρες, θα πρέπει να πάρω;

Οι κάτοικοι της Αφρικής θα έπρεπε να παίρνουν σε όλη τους τη ζωή φάρμακα, κάτι μη ρεαλιστικό. Αντίθετα, είναι ενήμεροι για τα συμπτώματα και αν αρρωστήσουν αρχίζουν έγκαιρα την θεραπεία. Τέλος, το σημαντικότερο είναι ότι έχουν και κάποια μορφή ανοσίας. Αντίθετα οι επισκέπτες από χώρες χωρίς malaria, είναι άτομα High Risk, κινδυνεύουν δηλαδή να αρρωστήσουν και μάλιστα βαριά. Γιαυτό επιβάλλονται οι προφυλάξεις. Αν σας πει κάποιος ότι πήγα χωρίς καμιά προφύλαξη και δεν έπαθα τίποτα, ήταν απλώς τυχερός ή έχει για διαφόρους λόγους κάποια ανοσία. Όσοι επισκεφθούν κάποια από τις χώρες που απεικονίζονται στον χάρτη, πρέπει να πάρουν όλες τις προφυλάξεις απαραιτήτως.

7. Υπάρχει εμβόλιο για την ελονοσία;

Tα τελευταία χρόνια εγκρίθηκαν από τον ΠΟΥ δύο εμβόλια αλλά η αποτελεσματικότητά τους δεν είναι μεγάλη, είναι γύρω στα 75%. Χορηγούνται κυρίως σε παιδιά και χρειάζονται 4 δόσεις, οπότε προς το παρόν δεν έχουν πρακτική εφαρμογή στους ταξιδιώτες. Είναι σίγουρο, όμως, ότι αργότερα θα ακολουθήσουν σημαντικές εξελίξεις.

8. Πως θα ενημερωθώ υπεύθυνα;

Δυστυχώς στην Ελλάδα οι περισσότεροι οικογενειακοί ιατροί δεν είναι ενημερωμένοι και αν τους ρωτήσετε είτε θα παραδεχθούν ότι δεν γνωρίζουν σχετικά και θα σας παραπέμψουν στο Υγειονομικό, είτε θα σας δώσουν λανθασμένες πληροφορίες για να μην παραδεχθούν την άγνοιά τους. Με αυτό δεν θέλω να κατηγορήσω τους Έλληνες γιατρούς, που τους θεωρώ εξαιρετικούς, αλλά πως να το κάνουμε, τις τροπικές ασθένειες, όπως είναι και φυσικό, δεν τις γνωρίζουν. Ρωτήστε μόνο αν ζείτε στο εξωτερικό, σε μεγάλες χώρες όπως το ΗΒ, η Γαλλία, η Γερμανία. Εκεί υπάρχουν πολλοί εξειδικευμένοι γιατροί και Ινστιτούτα Τροπικής Ιατρικής. Μπορείτε να βρείτε σχετικές πληροφορίες στο site του ΠΟΥ (WHO), αλλά δυστυχώς απευθύνονται κυρίως σε ειδικούς και όχι σε απλούς ταξιδιώτες. Πιό εκλαϊκευμένα στοιχεία μπορείτε να βρείτε στο site του CDC των ΗΠΑ, και μάλιστα πληροφορίες ανά χώρα:

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Δυστυχώς, δεν ξέρω κατά πόσον το CDC που μέχρι τώρα ήταν Ευαγγέλιο πληροφοριών για την υγεία θα εξακολουθήσει να είναι αξιόπιστο, με την διαφαινόμενη διάλυση και παραίτηση όλων των ηγετικών του στελεχών, κατόπιν ενεργειών του αντιεμβολιαστή υπουργού Υγείας των ΗΠΑ Robert Kennedy Jr. Χρήσιμη είναι και η ενημέρωση από τον ΕΟΔΥ, αλλά να ξέρετε ότι οι πληροφορίες του δεν είναι πάντοτε επικαιροποιημένες. Για παράδειγμα, ενώ εδώ και χρόνια για το εμβόλιο κίτρινου πυρετού αρκεί μια δόση εφόρου ζωής, συνεχίζουν να αναφέρουν ότι χρειάζεται μια δόση ανά δεκαετία.

9. Ερωταποκρίσεις

Στην προηγούμενη ανάρτησή μου είχαν γίνει πολλές ερωτήσεις, στις οποίες είχα απαντήσει. Για να σας προλάβω, θα παραθέσω εδώ τις σημαντικότερες.

Πόση έκθεση σε κουνούπια χρειάζεται για να προκληθεί ελονοσία; Ακόμη και το τσίμπημα ενός μόνο μολυσμένου κουνουπιού είναι αρκετό για να προκαλέσει την πάθηση.

Πότε εκδηλώνεται η πάθηση μετά την μόλυνση; Συνήθως, το πλασμώδιο που προκαλεί την ελονοσία της Αφρικής θέλει 7-14 ημέρες για να εκδηλωθεί (περίοδο επωάσεως όπως το λέμε). Τα πλασμώδια σε άλλες περιοχές κάτι παραπάνω, μέχρι 18 μέρες. Σε σπάνιες περιπτώσεις όμως μπορεί να εκδηλωθεί ελονοσία, μετά από εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια! Αυτό επειδή τα πλασμώδια εγκαθίστανται στο ήπαρ, μένουν σε λανθάνουσα κατάσταση και εκδηλώνονται με συμπτώματα πολύ αργότερα.

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν τους τσιμπούν τα κουνούπια; Έχει αποδειχθεί ότι μερικούς ανθρώπους τα κουνούπια τους τσιμπούν λιγότερο και σπανίως καθόλου, χωρίς να είναι ακριβώς γνωστό το γιατί. Διάφοροι αιτιολογικοί παράγοντες μπορεί να είναι η σύνθεση των βακτηρίων του δέρματος, η οσμή του σώματος, η σωματική θερμοκρασία, η διατροφή, αλλά και γενετικοί παράγοντες.

Όσοι έχουν στίγμα μεσογειακής αναιμίας (ετεροζυγωτες) έχουν κάποια ανοσία; Ναι, ισχύει, όπως και στην δρεπανκυτταρική αναιμία.

Αν λείπεις σε κάποια χώρα με ελονοσία για 20-25 μέρες δεν είναι μεγάλο το διάστημα για να παίρνεις τα χάπια; Όχι, δεν είναι μεγάλο διάστημα. Παρενέργειες μπορεί να μην εμφανισθούν και καθόλου (στο 90%). Σε όσους εμφανισθούν μπορεί να γίνει από την αρχή, αλλά και προς το τέλος της θεραπείας.

Υπάρχουν self test για τη διάγνωση της ελονοσίας; Ξέρω ότι υπάρχουν σελφ τεστ, όχι σαν αυτά που γνωρίζετε για τον κόβιντ, αλλά σαν αυτά που χρησιμοποιούν οι διαβητικοί (με σταγόνα αίματος από το δάκτυλο). Χρειάζεται όμως κάποια εμπειρία για την ορθή χρήση τους. Σημασία έχει να αναγνωρίσετε και τα συμπτώματα (πυρετός, κεφαλαλγία, ρίγη, κλπ). Αν υπάρχουν καλύτερα να γίνει η διάγνωση σε εργαστήριο.

Για την αντιμετώπιση της ελονοσίας σε περίπτωση που νοσήσουμε στο ταξίδι, ποιά είναι η άποψη σας; Η θεραπεία είναι 3ήμερη με το ίδιο φάρμακο (Malarone), αλλά 4 χάπια την ημέρα εφάπαξ. Υπάρχουν βέβαια και άλλες θεραπευτικές επιλογές που έχουν σχέση και με την βαρύτητα της νόσου. Εκεί πραγματικά, χρειάζεται γιατρός ειδικός. Στην Αφρική σε όλα τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας γνωρίζουν την πάθηση και θα πρέπει να απευθυνθείτε εκεί άμεσα.

Είναι μεταδοτικη η ελονοσία; Δεν είναι μεταδοτική από άνθρωπο σε άνθρωπο, μεταδίδεται μόνο μέσω των κουνουπιών. Επίσης, δεν μεταδίδεται μέσω του θηλασμού.

Εάν κάποιος εμφανίσει αλλεργία και αναγκαστεί να σταματήσει το φάρμακο, τι θα κάνει μετά, θα πάρει κάποιο άλλο ή θα είναι χωρίς φαρμακευτικές προφυλάξεις στο ταξίδι του; Κανονικά θα πρέπει να πάρει κάποιο άλλο φάρμακο. Οι κυριότερες επιλογές είναι δύο, η πρώτη είναι το Lariam (1 φορά την εβδομάδα, έναρξη 1-2 εβδομάδες πριν το ταξίδι, και συνεχίζουμε μέχρι και 4 εβδομάδες μετά την λήξη του ταξιδιού). Πλεονέκτημα η εβδομαδιαία δόση, αλλά δυστυχώς έχει πολύ περισσότερες παρενέργειες από το Malarone. Η δεύτερη είναι η δοξυκυκλίνη (ημερήσια δόση, έναρξη 1-2 ημέρες πριν το ταξίδι και συνεχίζουμε μέχρι και 4 εβδομάδες μετά). Παρενέργειες η φωτοευαισθησία και οι στομαχικές διαταραχές. Εάν κάποιος είναι σε όλα είναι αλλεργικός (λίγο απίθανο), θα είναι χωρίς προφύλαξη, εκτός από τα αντικουνουπικά.

Ισχύει ότι η ελονοσία προκαλείται από 3 διαφορετικά παράσιτα εκ των οποίων μόνο το ένα είναι θανατηφόρο; 5 διαφορετικά πλασμώδια είναι νοσογόνα για τον άνθρωπο και δυνητικά θανατηφόρα, αλλή η συντριπτική πλειοψηφία των θανάτων οφείλεται στο P. Falciparum, αυτό που επικρατεί στην Αφρική.

Για κάποια πάθησή μου παίρνω Plaquenil, είναι το φάρμακο αυτό αποτελεσματικο κατά της ελονοσίας ή θα πρέπει να πάρω malarone για να ταξιδέψω σε χώρα με ελονοσία; Ναι, το φάρμακο αυτό είναι αρκετό, αφού χρησιμοποιείται και σαν προφυλακτικό κατά της ελονοσίας.

Τέλος, ευχαρίστως να σας απαντήσω σε όποιες άλλες απορίες έχετε. Μη με ρωτήσετε, όμως, για κίτρινο πυρετό και για άλλα εμβόλια, επειδή σύντομα θα κάνω μια ξεχωριστή ανάρτηση, εκτός αν πρόκειται για κάποιο άμεσο ταξίδι και χρειάζεστε πληροφορίες επειγόντως.

[Argirios Argiriou]

Ανάρτηση του συναδέλφου ΩΡΛ Dimitris Balatsouras στην ομάδα του facebook Συνταξιδιώτες στις 09/09/2025. Την αναδημοσιεύω μετά από άδειά του:



ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΣΕ ΜΑΚΡΙΝΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΕΚΤΟΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Μετά την ανάρτηση για την ελονοσία, σας είχα υποσχεθεί ότι θα γράψω και για τα διάφορα εμβόλια, για όσους ταξιδιώτες σκοπεύουν να επισκεφθούν μακρινά μέρη σε άλλες ηπείρους. Τα περισσότερα προβλήματα υπάρχουν στην Αφρική και ακολουθούν η Λατινική Αμερική και η Ασία.

Εμβόλιο Κίτρινου Πυρετού: Ο κίτρινος πυρετός συναντιέται κυρίως στην Αφρική, μεταδίδεται από τα κουνούπια και εκδηλώνεται με πυρετό, ρίγος, ναυτία, μυαλγίες και κεφαλαλγία. Συνήθως περνάει σε λίγες ημέρες, αλλά στο 15% επανέρχεται με πυρετό πάλι, αλλά και βλάβη των νεφρών και του ήπατος που εκδηλώνεται με ίκτερο (κίτρινο δέρμα). Αυτές είναι οι βαριές περιπτώσεις που σχεδόν στο 50% καταλήγουν, αφού δεν υπάρχει και ειδική θεραπεία. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο σημειώνονται γύρω στους 80.000 θανάτους στην Αφρική.
Ευτυχώς υπάρχει εμβόλιο και πολύ αποτελεσματικό μάλιστα, το οποίο είναι υποχρεωτικό σε πολλές χώρες της Αφρικής. Μπορείτε να το κάνετε στις Διευθύνσεις Υγιεινής στις μεγάλες πόλεις, εφόσον είστε μέχρι 60 ετών. Σας δίνουν ένα κίτρινο βιβλιάριο στο οποίο καταγράφονται τα στοιχεία του εμβολίου, το οποίο δείχνετε στις αρχές εισόδου κάθε χώρας. Το εμβόλιο παλιά ήταν 10ετούς διάρκειας, αλλά τα τελευταία χρόνια ο ΠΟΥ με οδηγία του καθόρισε ότι διαρκεί εφ’ όρου ζωής. Αυτό σε κάποιες διευθύνσεις υγιεινής δεν το γνωρίζουν, γιαυτό μην αφήσετε να σας χορηγήσουν επαναληπτική δόση, εάν το προτείνουν.

Άτομα άνω των 60: Στις μεγαλύτερες ηλικίες δεν συστήνεται το εμβόλιο επειδή υπάρχει κάποιος μικρός κίνδυνος πολύ σοβαρών παρενεργειών. Εδώ σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, υπάρχουν 2 κατηγορίες, η ηλικία των 60-70 και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία.

- Ηλικία άνω των 70: Είναι σαφές ότι οι άνω των 70 δεν πρέπει να κάνουν το εμβόλιο διότι είναι πολλαπλάσια η πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών σε σχέση με τα νεότερα άτομα. Καλό θα είναι να αποφεύγουν ενδημικές χώρες, εφόσον είναι ανεμβολίαστοι, αλλιώς ταξιδεύουν με προσωπικό ρίσκο.

- Ηλικία 60-70: Εφόσον θέλουν να ταξιδέψουν οπωσδήποτε σε περιοχές με κίτρινο πυρετό, είναι πολύ πιθανότερο το να προσβληθούν από την πάθηση αυτή και μάλιστα από κάποια σοβαρή μορφή της, από το να πάθουν κάποια επιπλοκή με τον εμβολιασμό. Επομένως, με προσωπική τους ευθύνη (συνήθως δίνοντας μια υπεύθυνη δήλωση στο τμήμα Υγιεινής ότι γνωρίζουν τις τυχόν συνέπειες), μπορούν να εμβολιασθούν. Αυτό βέβαια, θα πρέπει να το συζητήσουν με κάποιον γιατρό στο τμήμα Υγιεινής, o oποίος ας ελπίσουμε ότι θα γνωρίζει τα τελευταία δεδομένα και δεν θα το αρνηθεί. Πρέπει λοιπόν ο καθένας να ζυγίσει τα πράγματα και να πάρει το προσωπικό του ρίσκο.

- Άτομα που δεν εμβολιάζονται και παρ’ όλα αυτά θα ταξιδέψουν σε ενδημικές περιοχές: Μπορούν να ζητήσουν από την Διεύθυνση Υγιεινής μια βεβαίωση ότι αντενδείκνυται ο εμβολιασμος, με την οποία μπορούν να ταξιδέψουν. Μερικές χώρες την δέχονται, άλλες όμως μπορεί να σε κρατήσουν καραντίνα για ένα 10ήμερο. Βέβαια, αυτό συνήθως αντιμετωπίζεται με ένα tip, αλλά το σημαντικό είναι ότι αν κολλήσεις οι πιθανότητες είναι χειρότερες για εσένα από το να είχες κάνει το εμβόλιο. Σε φίλους που με ρωτούν λοιπόν 60-70 συστήνω, εφόσον θα ταξιδέψουν οπωσδήποτε σε ενδημική χώρα, να εμβολιασθούν, αναλαμβάνοντας βέβαια την προσωπική τους ευθύνη για τυχόν επιπλοκές.

Εμβόλιο πολιομυελίτιδας - τετάνου: Σε πολλές χώρες υπάρχουν κρούσματα πολυομυελίτιδας και καλό είναι να κάνουν όλοι μια επαναληπτική δόση του εμβολίου. Καλό είναι επίσης να εμβολιασθεί ένας ταξιδιώτης και για τον τέτανο. Υπάρχει ένα τετραδύναμο εμβόλιο, όπως το Boostrix polio, το οποίο καλύπτει για τέτανο, πολυομυελίτιδα και ακόμη για διφθερίτιδα και κοκκύτη.

Εμβόλιο ιλαράς: Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έξαρση μικρών επιδημιών ιλαράς σε όλο τον πλανήτη, και καλό είναι να γίνεται το εμβόλιο, ακόμη και για όποιον δεν θα ταξιδέψει. Yπάρχει και εδώ ένα τριδύναμο, το M-M-RVAXPRO, το οποίο καλύπτει όχι μόνο για την ιλαρά, αλλά και την παρωτίτιδα και την ερυθρά.

Εμβόλιο Ηπατίτιδας A: Eπειδή μεταδίδεται από μολυσμένα τρόφιμα και νερό, είναι πιθανή η μετάδοση της ηπατίτιδας Α ακόμη και σε καλά εστιατόρια, αφού ο ιός της ηπατίτιδας είναι πολύ ανθεκτικός. Εάν δεν θυμάστε αν εμβολιασθήκατε ή περάσατε κάποια ηπατίτιδα σε παιδική ηλικία, μπορείτε να κάνετε ένα τεστ αντισωμάτων και αν βγει αρνητικό να εμβολιασθείτε.

Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β: Η ηπατίτιδα Β μεταδίδεται από το αίμα (π.χ. από μολυσμένες σύριγγες) ή από σεξουαλική επαφή. Ας κρίνει λοιπόν ο καθένας αν χρειάζεται να εμβολιασθεί.

Δάγγειος πυρετός: Είναι πολύ διαδεδομένος στη Λατινική Αμερική, Αφρική και Ασία. Ευτυχώς τις περισσότερες φορές η λοίμωξη περνάει ήπια ή και απαρατήρητη, και μόνο σε ένα μικρό ποσοστό είναι βαρειά και καταλήγει σε θάνατο. Εδώ και μια 3ετία υπάρχει ένα εγκεκριμένο εμβόλιο από την ΕΕ (όχι από τις ΗΠΑ), το οποίο ο ΠΟΥ συνιστά σε όσους έχουν ήδη προσβληθεί από τη νόσο, ώστε να αποφύγουν την επαναλοίμωξη, η οποία συνήθως είναι βαρύτερη.

Covid: Συνίσταται η τελευταία επικαιροποιημένη δόση του εμβολίου. Αν πιστεύετε σε διάφορες συνωμοσιολογικές θεωρίες, “μπόλια” και “ξαφνικίτιδες” μην το κάνετε, εγώ δεν θέλω να το συζητήσω παραπέρα διότι με έχει κουράσει το θέμα αυτό, και ξέρω ότι ο καθένας έχει διαμορφώσει μια γνώμη, η οποία δύσκολα θα αλλάξει. Οπότε, δεν θα απαντήσω και σε σχετικά σχόλια.

Εμβόλια μη αναγκαία: Εφόσον, βέβαια, προσέχετε σχολαστικά τις συνθήκες υγιεινής κατά την διατροφή σας, χολέρας και τυφοειδούς πυρετού

Εμβόλια για ηλικιωμένους: Καλό είναι να κάνουν τα εμβόλια πνευμονιοκόκου, έρπητα και γρίπης, ανάλογα με την εποχή του ταξιδιού.

Ελονοσία: Παρότι είχα γράψει αναλυτικά στο προηγούμενο ποστ, θα κάνω εδώ ξανά μια αναφορά για να τονίσω πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα. Στην προηγούμενη ανάρτησή μου γράφτηκαν διάφορες ανοησίες σχετικά, ότι δεν χρειάζεται προφύλαξη για την ελονοσία και ότι είναι κάτι σαν ένα απλό κρυολόγημα που αντιμετωπίζεται πανεύκολα. Για να αντιληφθείτε την σοβαρότητα του προβλήματος, ο αριθμός τον θανάτων στην Αφρική από ελονοσία σε ετήσια βάση είναι γύρω στις 600.000 και αποτελεί την δεύτερη αιτία θανάτου μετά τις πνευμονίες. Για σύγκριση, οι θάνατοι από κίτρινο πυρετό είναι γύρω στις 80.000 και περίπου 750 από Δάγγειο (στην πραγματικότητα τουλάχιστον 1500-2000, επειδή υπάρχουν στοιχεία μόνο από 18 κράτη). Καταλαβαίνετε λοιπόν, πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα με την ελονοσία και μην το παίρνετε αψήφιστα.

Ειδικά εμβόλια: Σε κάποιες χώρες υπάρχουν διάφορες επιδημίες, οπότε μπορεί να χρειασθεί και άλλο εμβόλιο. Για παράδειγμα, όταν είχα ταξιδέψει στη Βόρεια Γκάνα, υπήρχε επιδημία μηνιγγίτιδας και έκανα το Nimenrix. Πάντοτε να μαθαίνετε τα τελευταία νέα σχετικά με την κατάσταση της Δημόσιας Υγείας στον προορισμό σας, πολύ εύκολο με το Ίντερνετ. Επίσης, σε κάθε χώρα υπάρχουν διαφορετικές ανάγκες. Πληροφορίες ανά χώρα θα πάρετε και από το site του ΕΟΔΥ:

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

αλλά για πιο επικαιροποιημένα στοιχεία από το CDC:

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Καταλαβαίνετε, βέβαια, ότι εδώ μια απλή ενημέρωση σας κάνω, με τις γενικότερες ιατρικές μου γνώσεις αφού δεν είμαι λοιμωξιολόγος και με την ταξιδιωτική μου εμπειρία, και να θεωρήσετε την ανάρτηση αυτή απλώς σαν ένα ερέθισμα σε όσους πρόκειται να ταξιδέψετε, ώστε να αναζητήσετε περισσότερες πληροφορίες από τον γιατρό σας και να επισκεφθείτε και τις Διευθύνσεις Υγιεινής για ενημέρωση. Επίσης, να γνωρίζετε ότι κανένα εμβόλιο δεν παρέχει προστασία 100% και πρέπει πάντοτε να παίρνετε στα ταξίδια σας όλα τα μέτρα υγιεινής και καθαριότητας, προφύλαξη από τα κουνούπια, και να προσέχετε σχολαστικά την διατροφή σας. Την τελική απόφαση για τον εμβολιασμό σας θα την πάρετε εσείς με τον προσωπικό/οικογενειακό ιατρό σας, ο οποίος θα σας ενημερώσει και για τις δόσεις των εμβολίων, το σχήμα χορήγησης και τις τυχόν επιπλοκές του καθενός.