Σε μια συζήτηση για ένα νομοσχέδιο για την ΠΦΥ, ερωτηματικά σαν και αυτά που διατυπώθηκαν παραπάνω (Πως θα έπρεπε ή πως θα θέλαμε να είναι η ΠΦΥ?) είναι κοινά. Για να απαντήσουμε σε τέτοια θεμελιώδη ερωτήματα, χρειάζεται να γνωρίζουμε τα δεδομένα. Τι ακριβώς σύστημα υγείας έχουμε? Ποια είναι η ιστορία του? Γιατί δεν έχουν συμβεί οι στοιχειώδεις αλλαγές στο σύστημα υγείας? Γιατί η ΠΦΥ δεν υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα? Και γιατί όλοι επανέρχονται με μεγαλεπήβολα σχέδια θεσμοθέτησης της ΠΦΥ?
Αφορμή για αυτά που γράφω, υπήρξε ένα άρθρο: E. Mossialos, S. Allin. Interest Groups and Health System Reform in Greece. West European Politics (2005) 28:420 – 444 O κ. Ηλίας Μόσσιαλος είναι καθηγητής στο London School of Economics και ασχολείται με πολιτικοικονομικά της υγείας. Επισυνάπτω το άρθρο στο τέλος.
Εξαιρετικό άρθρο για να βάλεις τα πράγματα στη θέση τους. Η περίληψη του άρθρου (σύμφωνα με τους συγγραφείς) είναι η εξής:
Despite the establishment of the National Health System in Greece in the early 1980s, the institutional framework remained largely unchanged due to opposition from interest groups and large set-up costs, thus allowing the powerful stakeholders to preserve their privileges. Not until almost two decades later was reform attempted in order to rationalise and modernise purchasing and delivery. The objective of this paper is to analyse the ambitious reform attempt of 2000 through the lens of rational choice institutionalism, identifying the initial goals of the reform, the reactions of the key stakeholders and the legislative outcome.
Οι συγγραφείς αναλύουν γιατί δεν προχώρησαν οι αλλαγές του ΕΣΥ μετά το 1983, αποδίδοντας αυτή την πραγματικότητα, όχι μόνο στις κυβερνήσεις και στην άρνησή τους να διαθέσουν πόρους, αλλά κυρίως στις αντιδράσεις από τους ενδιαφερόμενους φορείς που είχαν όλες οι προσπάθειες αναμόρφωσης του ΕΣΥ, και τις υποχωρήσεις βέβαια της πολιτικής ηγεσίας στις αντιδράσεις των ενδιαφερόμενων φορέων. Ενδιαφερόμενοι φορείς, κατά τους συγγραφείς είναι: οι πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου, οι ιατροί του ΕΣΥ, οι ιδιώτες ιατροί, οι εργαζόμενοι στο ΕΣΥ, οι ιατροί του ΙΚΑ, (δηλ. ΟΕΝΓΕ, ΠΟΕΔΗΝ, ΠΟΕΣΥΠΙΚΑ, ΑΔΕΔΥ, ΠΙΣ) οι πανεπιστημιακοί ιατροί, τα πολιτικά κόμματα, η ΓΣΕΕ και τα ΜΜΕ. Αν και το άρθρο εστιάζει στις αντιδράσεις όλων αυτών στη μεταρρύθμιση Παπαδόπουλου το 2000, μέσα από την ανάλυση του άρθρου καταλαβαίνει κανείς πως έχει εξελιχθεί το σύστημα υγείας στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, μπορείς να καταλάβεις πως η ΑΔΕΔΥ και τα συμφέροντά της μπορούν να παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής υγείας διαχρονικά (!!!), ή πως οι πανεπιστημιακοί ιατροί απολαμβάνουν ένα ιδιότυπο καθεστώς ασυλίας και προβολής από τα ελληνικά ΜΜΕ και έχουν αναπτύξει ιδιότυπες σχέσεις στα πολιτικά κόμματα. Ένας φαύλος κύκλος συμφερόντων και παγιομένων κατεστημένων, που το καθένα μπορεί να παίρνει τη θέση του άλλου.
Σταχυολογώ κάποια σημεία του άρθρου, και κάνω "ελεύθερη" μετάφραση:
1) Στην πρώτη θεσμοθέτηση του ΕΣΥ το 1983, όπου προβλεπόταν η ενιαιοποίηση όλων των ταμείων, υπήρξαν ισχυρές αντιδράσεις από ιατρούς του ιδιωτικού τομέα, αλλά και από κοινωνικές ομάδες που είχαν ξεχωριστα ταμεία (ΔΕΗ, ΟΤΕ, Τράπεζες κλπ). Επίσης αντέδρασαν μέλη όλων των κομμάτων και μάλιστα ο πρόεδρος της Βουλής (Αλευράς) απείλησε με παραίτηση!!
2) Η εγκατάσταση του ΕΣΥ με υποχωρήσεις από τον αρχικό σχεδιασμό είχε σαν αποτέλεσμα τη συνέχιση των ανισοτήτων, τη μη εγκαθίδρυση της ΠΦΥ-οικογενειακού ιατρού, τη μη αποκέντρωση, τη "νοσοκομειοκεντρική" ανάπτυξη του συστήματος υγείας και τη ραγδαία ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα το ΄80 (διαγνωστικά κέντρα). Σαν αποτέλεσμα, εμφανίζονται μεγάλες ανισότητες μεταξύ των δύο μεγάλων πόλεων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) και της επαρχίας σε παροχή υπηρεσιών υγείας. Η πρωτοβάθμια περίθαλψη παρέχεται από τα μεγάλα (ούτε καν από τα μικρά) νοσοκομεία των δύο μεγάλων πόλεων. Το ίδιο συμβαίνει και στον ιδιωτικό τομέα που είναι ανώμαλα διογκωμένος στην Ελλάδα: ο αριθμός των CT scanners ανά εκατομμύριο κατοίκων είναι 16,4, όταν στην Αγγλία είναι 6,1 και στην Αμερική 13,2.
3) Οι αντιδράσεις στη μεταρρύθμιση Παπαδόπουλου ήταν ισχυρές, γιατί καταρχήν ήταν το μόνο σχέδιο νόμου που δεν παρέπεμπε σε αποφάσεις σε δεύτερο χρόνο μέσω προεδρικών διαταγμάτων. Υπάρχει μια εξαιρετική εξιστόρηση του ιστορικού των αντιδράσεων όλων των ενδιαφερόμενων φορέων (από την ΑΔΕΔΥ μέχρι τα ΜΜΕ και την αντίδραση άλλων υπουργών της ίδιας κυβέρνησης), που είχε σαν αποτέλεσμα την παραίτηση-αποπομπή του υπουργού και την ακύρωση των αλλαγών.
4) Από τον επίλογο: It is unclear whether future governments will focus on privatisation (shifting costs to the individual) or on rationalising the system. Rationalisation, in the form of coordinating the fragmented purchasing system, creating a monopsony purchaser, for example, as opposed to privatisation, may eventually improve coverage and delivery of health care, but may be politically contentious.
Μάλλον, αυτό που ζούμε σήμερα με το σχέδιο του Αβραμόπουλου, είναι αυτό που αναρρωτιέται ο συγγραφέας. Από τη στιγμή που ο εξορθολογισμός του συστήματος υγείας δεν ήταν και δε φαίνεται να είναι ισχυρή βούληση κανενός εμπλεκομένου φορέα, η ιδιωτικοποίηση της ΠΦΥ είναι αναπόφευκτη.
Θέμα: Προτάσεις, σχόλια, σχετικά με το Β αναθεωρημένο Νομοσχέδιο. (Αναγνώστηκε 45203 φορές)
15 Ιουνίου 2011, 08:32:36
